Erzurum'un Kurtuluşunun 96. yıldönümü

Erzurum Özgürlük Anıtı

Özgürlüğe kavuşma günü sevinç günüdür ama Erzurum için bir günde yitiriverilen 3.000 kişinin acısı, savaş ve işgal yıllarının yıkımı, nüfusunun üçte birini yitirmiş bir kent olmanın anıları ile buruk bir sevinçtir bu. Atatürk Üniversitesi Rektörü Sayın Hikmet Koçak Üniversite web sitesinde yayınlanan demeçte şöyle diyor:

Kazım Karabekir Paşa’nın ifadesiyle, “yakılan ve katledilen Erzurumlular karşısında insanın titrediği” bir gün, ama aynı zamanda zulmün, ihanetin ve kitlesel cinayetlerin dirilmemecesine Aziziye Tabyaları’na gömüldüğü, aydınlık yarınların habercisi olan bir günün adıdır. Yine her türlü caniliğin ve vahşetin karşısında bile vakarından ve asaletinden bir şey kaybetmeyen Erzurumlu’nun diriliş mücadelesini gerçekleştirdiği; vatan ve namus uğruna canlarını seve seve veren şehitlerimizin ise toprakla kucaklaştığı bir günün adıdır. Nihayetinde 12 Mart, acının, kederin ve gözyaşının şanlı ve kutlu bir zaferle taçlandığı tarihsel bir dönüm noktası, ülkemizin ve milletimizin de kurtuluşuna vesile olan tarihi bir diriliş günüdür.

Mehmet Perinçek tarafından bir konferansta Rus Arşiv belgelerine dayalı olarak aktarıldığına göre caddelerde ceset yığınlarından arabaların ilerleyemediği bir ortam oluşmuştur. Kazım Karabekir Paşa’nın İzlenimleri Erzurum ve Ermeniler Facebook sayfasında yayınlanan Kısa Başlıklarla Erzurum'da Ermeni Katliamları başlıklı yazıda şöyle aktarılmaktadır:

“ Erzurum’da öyle acıklı manzaralar gördük ki, insanı insanlıktan iğrendiriyordu. Halk gözyaşları ile şuraya buraya koşup, kimi oğlunu, kimi babasını, kimi karısını süngülenmiş ve yakılmış buluyor, saçlarını yoluyordu. Sokaklarda hiç hayat görülmüyordu. Yerlerde çocuk, kadın, yaşlı kanlar içinde yatıyordu. Yalnız son gece ( 11 – 12 Mart 1918 )’de üçbin Müslüman kestiklerini iyice övünerek Ermeniler Ruslara da anlatmışlar. Demiryolu istasyonunda sanki bir mezarlık ölülerini dışarıya fırlatmıştı.” (Kazım Karabekir’in General Harbord’a Raporu - 25 Eylül 1919 )

İnanların Yakıldığı Konak

Atatürk Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Erol Kürkçüoğlu ise  2 Mart 1918 yılında 1. Kafkas Kolordu’sunun bu vahşete son verdiğini ve Ermeni çetelerini bölgeden sürüp çıkardığını anlattığı bir konuşmasında şunları söylemiştir:

"Birinci Dünya Savaşı sonunda Rusya’da Bolşevik İhtilalı’nın patlak vermesi üzerine Çarlık Rus Orduları Erzurum’u boşaltmışlar ve Erzurum’da 40 kişilik Yarbay Tverdo- Khlebov komutasında bir birlik bırakmışlardır. ... Khlebov hatıratında: ‘Erzurum’da kalan bütün Rus Subayları, kendi haysiyet ve formaları ve Ermenilerin Türklere yönelik katliamlarını örtmek için kalmayıp ancak amirlerine itaatte, yalnız Rusya’ya hizmet için kaldık. Erzurum’da bulunduğumuz müddetçe Ermeni Çetelerinin vahşet ve rezaletine son verilmesini istedik’ demek suretiyle, Ermenilerin Erzurum ve çevresindeki vahşetine dikkati çekmişlerdir.”

Savaş ve kırımlarda yaşamlarını yitiren tüm  insanları rahmetle anıyor ve benzeri olayların artık yaşanmamasını diliyorum.

Bugün yitirdiğimiz Berkin Elvan'ın ailesine sabırlar diliyorum, nurlar içinde yatsın.
Onun gülen yüzünü hiç unutmayacağız.

Kaynaklar:

http://www.atauni.edu.tr/#haber=erzurumun-kurtulusu

Kükçüoğlu, Erol. http://www.ervak.org.tr/IndD.asp?IndID=8&id=360

http://erzurumveermeniler.blogcu.com/kisa-basliklarla-erzurum-da-ermeni-katliamlari/572943